Αν όχι ο κύριος, ένας από τους μεγαλύτερους στόχους όλων είναι η απόκτηση όλο και περισσότερων χρηστών που όχι απλά χρησιμοποιούν ένα προϊόν, μια εφαρμογή ή μια υπηρεσία αλλά δεσμεύονται κιόλας με αυτό. Πώς όμως μπορεί η εμπειρία ενός χρήστη-user experience (UX)- ενός προϊόντος ή υπηρεσίας να βοηθήσει σε αυτό; Πώς μπορεί να μετρηθεί αν οι χρήστες αλληλεπιδρούν με ένα προϊόν ή μια υπηρεσία ; Και αν δεν υπάρχει κάποια σύνδεση μεταξύ τους, πως μπορεί να βρεθεί ο λόγος που δεν υπάρχει; Πώς μπορεί να μετρηθεί η εμπειρία χρήστη UX;

Για τη δημιουργία ενός βιώσιμου προϊόντος βασικά συστατικά είναι τόσο η μέτρηση του design όσο και η χρήση δεδομένων.  Η έρευνα για το UX είναι  το συστατικό κλειδί και οι UX μετρήσεις είναι η λύση.  Πώς όμως μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα δεδομένα για τη βελτίωση ενός προϊόντος;

Πολλοί από εσάς μπορεί να έχετε λανσάρει νέα προϊόντα, υπηρεσίες ή εφαρμογές στην αγορά ή επιθυμείτε να το κάνετε. Σκεφτείτε ότι έχετε ένα προϊόν με το τέλειο design και είστε πλήρως ικανοποιημένοι από το πως εξελίσσονται τα σχέδια σας. Έχετε τεστάρει και ικανοποιήσει τις ιδέες σας σε πολύ μεγάλο βαθμό.  Ο τελευταίος γύρος των δοκιμών από χρήστες έδειξε ότι το προϊόν σας είναι λειτουργικό και εύκολο στη χρήση του. Φτάνει η στιγμή που το δημιούργημα σας μπαίνει στην αγορά. Τι ακολουθεί όμως μετά; Πώς μπορείτε να ξέρετε αν το design ήταν όντως πετυχημένο; Πώς θα μάθετε αν οι χρήστες που το έλαβαν δέθηκαν με αυτό ή έμειναν ευχαριστημένοι σε σημείο να είναι πρόθυμοι να το προτιμήσουν ξανά;

Οι απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα βρίσκονται πίσω από μία λέξη…τα δεδομένα. Οι μετρήσεις συμβάλλουν στη μετατροπή των δεδομένων σε σημαντικές πληροφορίες, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν στην εξαγωγή συμπερασμάτων και στη λήψη αποφάσεων.  Το να ορίσει κανείς τις κατάλληλες μετρήσεις δεν είναι πάντα τόσο εύκολο στην πράξη.

Προκειμένου λοιπόν να οριστούν οι σωστές μετρήσεις για ένα προϊόν  ή μια εφαρμογή, ακολουθούν κάποια βήματα της διαδικασίας μέτρησης της εμπειρίας χρήστη:

  • Τί είναι οι μετρήσεις; Ποια είναι η διαφορά μεταξύ «μετρήσεων» και «UX μετρήσεων» ;
  • Γιατί πρέπει να χρησιμοποιούνται οι UX μετρήσεις;
  • Πότε είναι η στιγμή που πρέπει να μετρηθεί ένα design;
  • Πώς μπορούν να οριστούν οι σωστές μετρήσεις;
  • Ποιος είναι αυτός που θα τις ορίσει;

Τί είναι οι μετρήσεις;

Οι μετρήσεις είναι πρότυπα μέτρησης που αξιολογούν την απόδοση, την επίδοση, την πρόοδο ή την ποιότητα ενός ιστότοπου για παράδειγμα ή μιας εφαρμογής. Παρέχουν πολύ περισσότερες πληροφορίες για τα πραγματικά προβλήματα που προσπαθείτε να λύσετε.

Τι μπορούν να κάνουν οι μετρήσεις;

  • Μπορούν να σας πουν τι ακριβώς κάνουν οι χρήστες, δεν μπορούν όμως να σας πουν γιατί το κάνουν ή πως να τους κάνετε να σταματήσουν.
  • Μπορούν να σας πουν αν το σχέδιο σας είναι καλύτερο ή χειρότερο από κάποιο άλλο.

Μετρήσεις και UX μετρήσεις

Οι UX μετρήσεις είναι ένας τύπος μετρήσεων. Αντιπροσωπεύουν την εμπειρία χρήστη ενός προϊόντος, η οποία είναι δύσκολο να μετρηθεί σε ποσότητες. Ωστόσο, κάποια χρήσιμα πλαίσια μπορούν να βοηθήσουν στη μέτρηση της εμπειρίας χρήστη.

Πολλές είναι οι μεγάλες επωνυμίες που χρησιμοποιούν UX μετρήσεις για να βελτιώσουν την εμπειρία χρήστη των προϊόντων τους, όπως είναι η Google ή το YouTube. Για παράδειγμα, μια μέτρηση που χρησιμοποιεί το YouTube είναι η εξής: « Μέσος αριθμός λεπτών που αφιερώθηκαν παρακολουθώντας βίντεο ανά χρήστη ανά ημέρα.

Γιατί κάποιος να ασχοληθεί με τις UX μετρήσεις;

Η ιδανικότερη απάντηση στο ερώτημα είναι αυτό είναι η καλύτερη λήψη αποφάσεων. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα οφέλη κατά τη UX μέτρηση. Το μυστικό είναι να μάθετε ποια είναι τα κομμάτια αυτά που θα βελτιώσουν τη μάθηση και τη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Χωρίς ατελείωτο προϋπολογισμό για το design είναι σημαντικό να ξέρετε που υποφέρει περισσότερο ένα προϊόν.

Πότε είναι η κατάλληλη στιγμή να μετρηθεί η εμπειρία του χρήστη;

Κατά την κυκλοφορία του προϊόντος. Πριν να δώσετε μια εφαρμογή ή ένα προϊόν στους χρήστες,  μπορείτε να το προετοιμάσετε για να λάβετε κάποια δεδομένα. Είναι η καλύτερη στιγμή για να ορίσετε ένα σχέδιο μέτρησης με UX μετρήσεις. Οι πρώτοι κιόλας χρήστες μπορούν να δώσουν κρίσιμα δεδομένα. Μην αφήσετε αυτές τις σημαντικές πληροφορίες να φύγουν ανεκμετάλλευτες.

Πριν προγραμματιστεί η βελτίωση του προϊόντος… Οι μετρήσεις για ένα προϊόν θα πρέπει να ρυθμίζονται από το πολύ πρώιμο στάδιο του όταν βγαίνει στην αγορά. Εάν αυτό δεν γίνει, καλό είναι να ακολουθηθεί κάποιο πλάνο. Πριν από τη διαδικασία σχεδιασμού, δημιουργία πρωτοτύπων και ελέγχου με τελικούς χρήστες, ορίστε τις UX μετρήσεις εκ των προτέρων, εφαρμόστε τις στην εφαρμογή ή το προϊόν σας κι έπειτα παρουσιάστε τα αποτελέσματα των χρηστών σε όλη την ομάδα του design. Έτσι, θα είναι πολύ πιο εύκολο να αποφασίσετε τι είναι αυτό που χρήζει επανασχεδιασμού.

..Μετά από τον επανασχεδιασμό. Πριν από την εφαρμογή οποιωνδήποτε αλλαγών έχουν αποφασιστεί, συγκεντρώστε αρκετά δεδομένα από έναν ή δύο μήνες πίσω. Μετρήστε και συγκρίνετε τα σχέδια για να δείτε αν όντως έχετε δημιουργήσει το αποτέλεσμα που επιθυμείτε.

Πώς να ορίσετε τις UX μετρήσεις;

Το πιο σημαντικό είναι ότι χρειάζεται ένα πλάνο ώστε να μπορεί να μετρηθεί η εμπειρία- user experience.

Καλό είναι να μάθετε για τι ακριβώς  να ψάξετε. Εφαρμόζοντας απλά Google Analytics στην ιστοσελίδα σας δεν είναι αρκετό. Ίσως αυτό θα μπορούσε περισσότερο να σας βλάψει παρά να σας ωφελήσει. Το να μην γνωρίζετε ακριβώς τι να αναζητήσετε μπορεί να σας οδηγήσει σε ένα χάος δεδομένων. Ακόμα χειρότερα όμως μπορεί να καταλήξετε σε λάθος συμπεράσματα, τα οποία θα σας οδηγήσουν σε λάθος αποφάσεις, κάτι το οποίο σίγουρα δεν είναι ευχάριστο για κανέναν.

Έτσι λοιπόν, προτού να μπείτε σε τεχνικές λεπτομέρειες, σταθείτε ένα βήμα πίσω. Κοιτάξτε τη μεγαλύτερη εικόνα του πράγματος και αφιερώστε το χρόνο σας και τους πόρους σας για να κάνετε ένα πλάνο μέτρησης.

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία που μπορούν να βοηθήσουν στον καθορισμό μετρήσεων για την μέτρηση της εμπειρίας του χρήστη. Ένα χαρακτηριστικό είναι το εργαλείο «HEART», που σχεδιάστηκε από την ομάδα της Google, το οποίο έχει ως εξής:

1ο βήμα: Επιλογή κατηγοριών

Υπάρχουν πέντε κατηγορίες πάνω στις οποίες μπορείτε να δουλέψετε, να εμπνευστείτε και να ανταλλάξετε ιδέες για τους χρήστες:

  • Happiness Ευχαρίστηση: Μετράει τη συμπεριφορά, συνήθως συλλέγεται μέσω έρευνας
  • Engagement Αφοσίωση: Επίπεδο συμμετοχής
  • Adoption Υιοθέτηση: Απόκτηση νέων χρηστών ενός προϊόντος ή ενός χαρακτηριστικού.
  • Retention Διατήρηση: Ποσοστό των χρηστών που επιστρέφει στο προϊόν
  • Task Success – Επιτυχία έργου: Αποδοτικότητα, αποτελεσματικότητα και ποσοστό σφάλματος

Αρχικά, ορίστε μόνο ένα ή δύο πράγματα που είναι όντως σημαντικά για το προϊόν. Όσο λιγότερες μετρήσεις με δυνατότητα δράσης, τόσο το καλύτερο. Για παράδειγμα, ας πάρουμε την «Αφοσίωση» για το προϊόν YouTube. Έχοντας επιλέξει κατηγορία, ακολουθήστε την εξής διαδικασία:

Στόχος-> Σήμα-> Μετρήσεις

2ο βήμα: Ορισμός στόχου

Ξεκινήστε με στόχους! Όπως έχει αποδειχθεί αρκετές φορές είναι σίγουρα πιο δύσκολο όταν ξεκινάτε να μετρήσετε την εμπειρία χρήστη σε ένα μη ορισμένο αλλά αφηρημένο και γενικό επίπεδο. Σε αυτό το βήμα, ορίστε ποια είναι η «μεγάλη εικόνα» για εσάς. Τι σημαίνει αφοσίωση κατά την άποψη των χρηστών;

Ο στόχος της «Αφοσίωσης» στο παράδειγμα με το YouTube είναι «οι χρήστες να απολαμβάνουν τα βίντεο που παρακολουθούν και να ανακαλύπτουν καινούρια»

3ο βήμα: Χωρισμός του στόχου σε σήματα

Εφόσον οριστούν οι στόχοι, μόνο τότε μπορούν να διασπαστούν σε σήματα.  Πώς όμως καταλαβαίνει κανείς αν έχει φτάσει το στόχο του; Ορίστε σήματα τα οποία θα σας βοηθήσουν να απαντήσετε αυτό το ερώτημα.

Το σήμα για την «Αφοσίωση» θα είναι «ο χρόνος που οι χρήστες θα αφιερώνουν παρακολουθώντας ένα βίντεο».

4ο βήμα: Μετατροπή σημάτων σε μετρήσεις

Τα σήματα μπορούν να μεταβληθούν σε μετρήσεις και να μετρηθούν σε ένα προϊόν.

Στο παράδειγμα, η μέτρηση του σήματος θα είναι « ο μέσος αριθμός των λεπτών που αφιερώνονται στην παρακολούθηση βίντεο ανά χρήστη ανά ημέρα».

Τα βήματα αυτά λοιπόν  (Στόχος-> Σήμα-> Μετρήσεις), μπορούν να σας βοηθήσουν να θέσετε μετρήσεις για τις οποίες μπορείτε να λάβετε δράση και πληροφορίες που θα σας καθοδηγήσουν στη σωστή κατεύθυνση.

Ποιος όμως πρέπει να ορίσει αυτές τις μετρήσεις;

Ο ορισμός των σωστών μετρήσεων είναι μια ομαδική δραστηριότητα. Το σωστό αποτέλεσμα απαιτεί πολλούς διαφορετικούς τύπους γνώσης. Μια τέτοια ομάδα έχει ανάγκη από μέλη που κατανοούν:

  • Το Design, την υποδομή του προϊόντος σας,
  • Τους Χρήστες, στοχευμένο κοινό και συμπεριφορά του χρήστη γενικότερα,
  • Τους Επιχειρηματικούς στόχους, το προϊόν το ίδιο και τους στόχους της επιχείρησης,
  • Την Τεχνολογία, την τεχνική πλευρά, που γνωρίζει για τους περιορισμούς της,
  • Τις Μετρήσεις και τα Analytics, τις δυνατότητες ενός εργαλείου που θα χρησιμοποιηθεί για τη ρύθμιση των μετρήσεων.

Συμπερασματικά

  • Τί είναι μετρήσεις;

Σας δίνουν μια εικόνα για την απόδοση της εφαρμογής ή του προϊόντος σας

  • Γιατί πρέπει να χρησιμοποιείτε UX μετρήσεις;

Μπορούν να σας βοηθήσουν στη λήψη αποφάσεων

  • Πότε θα πρέπει να μετρήσετε το Design σας;

Κατά την εισαγωγή του προϊόντος στην αγορά, πριν από μια προγραμματισμένη βελτίωση και μετά από τον επανασχεδιασμό.

  • Πώς μπορείτε να ορίσετε πραγματικές μετρήσεις;

Χρησιμοποιήστε το εργαλείο «HEART» για να ορίσετε τις μετρήσεις σας

  • Ποιος πρέπει να ορίσει αυτές τις μετρήσεις;

Χρειάζεστε ανθρώπους με διαφορετικές δεξιότητες που σχετίζονται με το προϊόν. Συγκεντρώστε όλα τα κατάλληλα για εσάς μέλη, συντάξτε την ομάδα σας και ορίστε όλοι μαζί τις μετρήσεις σας.